Sterke daling aantal pleeggezinnen toont noodzaak aandacht en steun

Sterke daling aantal pleeggezinnen toont noodzaak aandacht en steun

27 juni 2023 om 15:00 door Tijs 1 reactie

factsheet.png

Het aantal pleeggezinnen is vorig jaar sterk gedaald en ook de vraag naar pleegzorg nam af in 2022, blijkt uit de Factsheet Pleegzorg 2022 van Jeugdzorg Nederland die vandaag is verschenen. Cijfers van het CBS lieten eerder al zien dat het aantal uithuisplaatsingen daalt, wat een positieve ontwikkeling is, maar dat de daling van het aantal pleegzorgplaatsingen nog groter is. Het aandeel van pleegzorg in de zorg voor uit huis geplaatste kinderen neemt dus af. Om kinderen ‘zo thuis mogelijk’ op te laten groeien in een pleeggezin als een kind tijdelijk niet bij zijn of haar eigen ouders kan wonen, is meer aandacht en steun voor pleegzorg nodig en moeten problemen in de jeugdzorg snel aangepakt worden. 

Cijfers pleegzorg 2022

Uit de Factsheet Pleegzorg 2022 blijkt dat er vorig jaar 16.608 pleeggezinnen waren. In 2021 waren er 17.548 pleeggezinnen. Vooral het aantal nieuwe pleeggezinnen is vorig jaar gekelderd: met 1.712 nieuwe pleeggezinnen was dit aantal historisch laag. Tegelijkertijd stopten er vorig jaar 2.228 pleeggezinnen. Er waren ook minder pleegkinderen: in 2022 woonden 21.705 kinderen voor korte of langere tijd bij pleegouders, een afname van 5% vergeleken met 2021 toen 22.748 kinderen (tijdelijk) in een pleeggezin woonden. 

Opvallend is dat er vorig jaar voor het eerst meer bestandspleegouders stopten dan erbij kwamen: er startten 780 bestandspleegouders en er stopten er 991. In eerdere jaren Voor netwerkpleegouders geldt dat er meer pleegouders stopten dan erbij kwamen: er werden 932 pleegouders geaccepteerd en er stopten 1.237 pleegouders.

De vraag naar pleegzorg daalde in 2021: op 31 december 2021 waren er 18.369 pleegkinderen, aan het einde van 2022 waren dat er 17.652. Het aantal kinderen en jongeren dat wachtte op pleegzorg is vorig jaar met ruim een derde afgenomen: op 31 december 2022 wachtten 561 kinderen op pleegzorg, een jaar eerder waren dat 873 kinderen. 

Oorzaken daling

Er zijn verschillende mogelijke redenen voor de terugloop van het aantal pleeggezinnen en pleegkinderen en voor de afgenomen vraag naar pleegzorg. Het sluit aan bij de dalende trend in het aantal uithuisplaatsingen: er wordt meer ingezet op preventie, bijvoorbeeld met (specialistische) ambulante hulp. De stijgende vraag naar deeltijdpleegzorg past ook in deze lijn: in 2022 steeg het aandeel deeltijdpleegzorg van 20% naar 24% en kwam ook de combinatie van voltijd- en deeltijdpleegzorg vaker voor. Maar als deze hulp uiteindelijk niet toereikend is en uithuisplaatsing nodig is, is de problematiek van kinderen vaak te groot voor pleegzorg. Daarnaast heeft het tekort aan pleegouders effect op de vraag naar pleegzorg: verwijzers kiezen bij een uithuisplaatsing in sommige gevallen direct voor een alternatief omdat er geen pleeggezinnen zijn. Tot slot spelen de personeelstekorten en werkdruk in de jeugdzorg een grote rol: er is minder tijd voor werving, screening, matching en begeleiding van (aspirant) pleegouders. Ook zorgen personeelstekorten bij verwijzers en een opnamestop bij de jeugdbescherming voor minder instroom in pleegzorg.

Problemen jeugdzorg aanpakken

Om uit huis geplaatste kinderen op te laten groeien in een pleeggezin of andere vorm van gezinsgerichte opvang, is het nodig om deze problemen snel aan te pakken, bijvoorbeeld door de caseload van professionals te verlagen en de ondersteuning voor pleeggezinnen te verbeteren. Ook de aanpak van wachtlijsten en betere toegang tot specialistische zorg voor pleegkinderen helpt daarbij. Dat is niet alleen beter voor kinderen, maar helpt ook pleegouders. Het wegnemen van drempels maakt pleegzorg aantrekkelijker voor mensen die overwegen pleegouder te worden én het helpt de huidige pleegouders: zorg daarom voor respijtzorg voor pleegouders (bijvoorbeeld door deeltijdpleegzorg vaker mogelijk te maken) en voor passende vergoedingen voor kosten. 

De nieuwe Handreiking Tarifering en Inkoop Pleegzorg helpt hierbij, maar voorziet nog niet in de vergoeding van kosten voor kinderopvang die pleegouders nu vaak zelf betalen. Tot slot is extra ondersteuning vanuit de pleegzorgorganisaties nodig om de samenwerking tussen pleegouders en ouders in goede banen te leiden. Er is veel aandacht voor gedeeld opvoederschap in het beleid, maar het vraagt stevige ondersteuning van alle partijen om dit ook in de praktijk te brengen.

Factsheet Pleegzorg

Alle cijfers over pleegzorg in 2022 zijn te vinden in de Factsheet Pleegzorg. Die kun je hier downloaden. Je kunt op pleegzorg.nl meer lezen over de cijfers. 

Reacties

  1. M. Graat M. Graat Schreef op 1 juli 2023 om 07:05:37

    Wij bieden nu enkele jaren pleegzorg. In deze tijd hebben wij geheime plaatsingen, crisis een parcieel pleegzorg uitgevoerd.
    Sinds 18 maanden hebben wij een geheime plaatsing. Het is niet normaal welke ervaring pleegouders doormaken met autoriteiten.
    Ons pleegkind wacht sinds november 2021 op therapie. Het worden verslagen opgesteld die niet kloppen wat ervoor zorgt dat pleegouders stoppen.
    Is het kind geplaatst staan je mogelijkheden achter aan. Je wordt niet gehoord het wordt vooral verwacht.
    Wij vragen om een weekend vrij in de maand omdat geen netwerk van het kind bestaat. Bikijk het maar 24/7 geen recht op vakantie of een vrij weekend in de maand. Geen toestemming als wij zelf voor oplossingen zoeken of de pleegzorgbegleider zegt dat kun je doen, je begint alles te regelen en de voogdij zegt dan nee.
    Wij hebben 900 Euro bso kosten waarvan rond 400 van de pleegzorgvergoeding betaald moet worden.
    Alles duurt veel te lang of je krijgt helemaal geen respons.
    Als het niet om kinderen ging hadden wij al drie keer gestopt.
    Wil je graag meer horen over ons ervaringen neem gerust contact op. Als het zo doorgaat ziet de toekomst voor kinderen heel slecht uit omdat het niet haalbaar is voor veel pleeggezinnen.
    Mijn excuses voor mijn grammatica, Nederlands is niet mijn moedertaal en ik moet nog veel leren.

Plaats een reactie

Sluiten